Tıpkı yetişkinler gibi bebekler de geceleri uyanabiliyor. Ancak 4 aydan büyük bebeklerin bir ihtiyacı ya da sıkıntısı olmadığı halde gece boyunca defalarca uyanması ve kendi kendine uykuya dönememesi uyku sorunu olarak tanımlanıyor. Yataş Uyku Kurulu Uzmanlarından 0-4 Yaş Uyku Danışmanı Pınar Sibirsky, hatalı uyku ilişkilendirmeleri, aşırı yorgun veya geç saatlerde yatış ile uyku rutinlerinin olmamasının bebeklerde uyku sorunu görülmesinin üç temel nedeni olduğunu söylüyor.
Sibirsky, bu nedenleri şöyle açıklıyor: “Eğer bebeğinizi emerek-sallayarak-pışpışlayarak yani bir şekilde destekle uyutuyorsanız, bebeğiniz sallanma ile uykuyu ilişkilendirir, yani uyuyabilmek için sallanmaya ihtiyaç duyar. Bu nedenle, gece her uyanışında uykuya devam edebilmek için yine sallanmak ister. Aynı şey emerek, kucakta gezerek, hatta yatağında ama pışpışlanarak uyuyan bebekler için de geçerlidir. “Daha çok yorulsun daha iyi uyur” veya “Ne kadar geç yatarsa o kadar geç kalkar” gibi düşünceler bebeklerin uykusu söz konusu olduğunda ne yazık ki tam tersine işler. Kaldırabileceğinden daha uzun saatler uyanık kalan bebeğin vücudu stres hormonu salgılar. Bebek, bu hormonun da etkisiyle hem uykuya çok zor geçer, hem de gece boyunca çok sık uyanır. Bunun yanı sıra uyku rutini de gereklidir. Bebekleri hareketli bir aktiviteden alıp hemen yatağa koymak uykuya dalışlarını zorlaştırır. Daha kolay uykuya dalabilmeleri için hem gündüz hem de gece uykularından önce sırası belli rahatlatıcı aktiviteler yaparak onları uykuya hazırlamak gerekir.”
Bebeğinizi desteksiz uyutun
Peki, bu sorunları nasıl çözebiliriz? Bebeğimizin geceleri daha iyi uyuması için neler yapabiliriz? Yataş Uyku Kurulu Uzmanlarından Pınar Sibirsy, öncelikle bebeğe yatağında desteksiz yani biz yetişkinler gibi kendi kendine uykuya dalabilmeyi öğretmek gerektiğini belirtiyor. Bu sayede bebeğin gece uyansa bile kendi kendine uykuya dönebileceğini anlatan Sibirsky, şöyle devam ediyor: “Bu becerinin temeli, bebeğin yatakta kendi kendini sakinleştirebilmeyi öğrenmesine dayanır. Ancak ebeveynlere en zor gelen kısım da budur. Çünkü farklı desteklerle yatağa uyur halde konmaya alışmış olan bebekler, yatağa uyanık yattıkları ilk zamanlarda ağlayarak bu değişikliği protesto eder. Bu noktada ebeveynlerin bebeğin yanında olması ve güven vermesi çok önemlidir.”
İdeal uyku zamanı 19.00-20.00 saatleri
Bebeğin doğru zamanda yatırılmasının kesintisiz ve kaliteli bir uyku için önemine de dikkat çeken Sibirsky, 0-4 yaş arasındaki bebek ve küçük çocukların sabah 07.00-08.00 civarlarında uyanmasının, akşam da 19.00-20.00 civarlarında akşam uykusuna yatmalarının uygun olacağını hatırlatıyor. Bebeğin gün içerisinde ve uyku öncesinde rutinlerinin olmasının kendisini uykuya hazırlamasını sağladığının altını çizen Sibirsky, her uykudan önce bebeğin yaşına uygun rutinler uygulayarak onu rahatlatmanın uykuya geçişi kolaylaştıracağının altını çiziyor. “Uyku öncesinde müzik açmak, camdan bakarak dışarıdaki hayvanlara ve güneşe/aya iyi uykular dilemek, perde kapatmak, kitap okumak ve yatağa yatmadan önce hafif bir dans uyku öncesi için güzel bir rutin olabilir” diyen Sibirsky, rutinlerin sonunda ise bebeğin yatağa uykulu dahi olsa ayık yatmasının önemli olduğunu söylüyor.
Bebeğiniz için yatak seçimi önemli
Bebeklerde sağlıklı bir uyku düzeni oluşturmak için doğru yatak seçiminin önemine de dikkat çeken Sibirsky, şöyle devam ediyor: “0-2 yaş arasındaki bebek ve çocukların günde yaklaşık 12-16 saatini yataklarında uyuyarak geçirdiğinizi düşünürsek, doğru yatak seçiminin aslında ne kadar önemli olduğunu daha net görebiliriz. Yatak seçimi yaparken bebeğin sağlığını olumsuz etkileyecek kimyasal maddelerin kullanılmadığı, doğal materyallerden üretilmiş sert veya orta sertlikte bir yatak tercih edilmelidir. Sertlik önemlidir çünkü yumuşak yataklar bebeğin başının gömülmesine neden olarak risk yaratabilir. Yine sağlık riski oluşturabileceğinden, bu yaş grubunda bebek yatağında bu yaş grubunda yastık kullanılmamalıdır.”
